ISLAK (NEMLİ – EMİCİ) PANSUMAN
Gerekli Tibbi Malzeme
- %0.9’luk NaCl solüsyonu (Serum fizyolojik),
- Steril gaz bez ve ped, steril eldiven,
- Vazelin-parafin emdirilmis yagli bez (Tull-grass).Uygulama
- Önce steril eldiven giyilir.
- Steril gaz veya ped alinarak, serum fizyolojikle islatilir. Bununla, yara mekanik olarak temizlenmeye, sivi ve kati atiklar uzaklastirilmaya çalisilir.
- Temizlenmis yara yüzeyine vazelin emdirilmis yagli gaz bez yayilir.
- Steril gaz bezi alinir, serum fizyolojikle islatilir. Sonra iyice sikilarak fazla suyu atilir. Böylece islatilmis, sikilmis ve emici gücü yüksek gaz bezi elde edilmis olur.
- Bu gazli bezler yara bosluklarina, dekole olmus deri altindaki kavitelere yerlestirilir. Islatilmis sikilmis gaz bezlerinin yara bosluklarina tam olarak doldurulmasina ve yara yüzeyiyle olabildigince fazla temas etmesine özen gösterilmelidir.
- Islatilmis sikilmis gazli bezlerin üzerine kuru bez veya ped koyulup, bunun disindan sargi beziyle sarilir ve pansuman tamamlanir.Bu pansuman kirli, akintili, enfekte yaralarda günde 2 – 4 kez degistirilerek sürdürülmelidir. Pansumanin yapilis sekli kadar sayisi da önemlidir. Günde en az iki defa bu pansuman yapilamayacaksa, islak pansumanla yara tedavisinden vazgeçilmelidi
ISLAK PANSUMANIN YARARLARI
- Yaraya nemli bir ortam saglar, bu sekilde canli dokunun daha da canlanmasina, ölü dokunun da uzaklasmasina (debridman) yardimci olur.
- Nemli ortam yeni hücre ve yeni damar yapimini hizlandirir.
- Gazli bezin emici gücü sayesinde, yaradaki bakteri ve zararli atiklar (toksin) gaz bez içine emilir; ve yarada bunlarin yogunlugu hizla azalir.
- Ölü bosluklara plazma ve kan gibi sivilarin birikimine engel olur. Böylece potansiyel enfeksiyon odaklari ortadan kaldirilmis olur.
- Uygulama çok basit, yanlis yapma ihtimali azdir. Ayrica, zaman ve para tasarrufu saglar.
- Bu pansumanin neden oldugu herhangi bir allerjik olay bildirilmemistir.
PANSUMAN MALZEMELERİNİN NİTELİKLERİ (STERİL GAZLI BEZ, PED, SARGI BEZİ, STERİL ELDİVEN)
Ameliyathanelerde ve pansumanlarda kullanilan gaz bezinin % 100 pamuktan yapilmasi, dogal olarak su emici (hidrofil) özellige sahip olmasi gerekir. Gaz bezinin Türk kodeksinde bildirilen tüm özelliklere sahip olup olmadigi fiziksel ve kimyasal muayenelerde anlasilir. Karmasik olan muayeneleri bir yana birakarak gazli bezin yara pansumani açisindan çok önemli olan hidrofil özelligi basit iki testle degerlendirilebilir:
1- Absorbsiyon sabitesi : 10 gr gaz bezi 40 – 50 g su emmelidir.
- 2- Absorbsiyon hizi : 40 cm2 lik gaz bezi 10 saniyede suyun içine batmalidir.
- Ayrica, satin alma komisyonlarinca uyulmasi gereken “Gaz Bezi Evsafini” gösteren bir yönerge de vardir.
- Hastaneler gaz bezi, ped ve sargi bezini kendi bünyelerinde hazirlarlar. Bunlar paketlenir ya da tromellere doldurulur. 130°C’de yaklasik 1.5 saat buharli otoklavda sterilize edilir. Eger hastane Türk Kodeksi’ne uygun imalat yapan bir firmadan gaz bezi satin almissa kullanimda hiçbir sorunla karsilasilmaz.
- Bütün bunlarin yaninda, pamuga ucuz sentetik madde (elyaf) katarak hidrofil (emici) olmayan gaz bezi üreterek üzerinden is sahibi oldugu, para kazandigi kutsal meslegimize saygisi olmayan, insan sagligi, yara tedavisi, meslek ahlaki gibi yüce kavramlardan habersiz “sanayicilerin” oldugu bir ülkede yasadigimizi asla unutmayalim.
- Uyarildigi halde “hatali” gaz bezi -üç kurus ucuz oldugu için- almaya devam eden “basarili” özel hastane sahiplerinin var oldugunu da bilelim.
- Cerahat, yara akintisi emerek yararli olmak söyle dursun, suyun içine daldirsaniz bile, ördek gibi islanmadan suyun yüzüne çikan böyle hatali gaz bezini, bilmeden alan, satan, kullanan veya bildigi halde tepki göstermeyen insanlarin çogunlukta oldugu bir toplum oldugumuzu asla gözardi etmeyelim.
- Pansumanda kullanilan bir diger malzeme de steril eldivendir. Katlanmasi hatali, giyilmesi zor, bu yüzden sterilizasyon güvencesi zayif bir eldiven ülkemizde uzun süredir kullanilmaktadir. Uyari ve raporlara ragmen, firma yillardan beri, hatalari düzeltme geregi duymadi. Cerrahlarimiz daha iyisi oldugu halde bu eldivenleri kullanmaya devam ederek bozuk eldiven üreten firmayi ödüllendirmektedirler.
- Yara konusu gerçekten “bir dokun bin ah isit” türden bir konu. Ama insanlik zor ve olumsuz kosullari asa asa bugünkü medeniyeti yaratmistir. Insan beyni, önünde duran engelleri asma çabalariyla evrensel boyutta bilimsel ve yaratici degerlere ulasmis ve insanligin hizmetine sunmustur. Fertleri hukuk, ahlâk, vijdan dogrultusunda akil gücünü harekete geçirememis toplamlar uygar ülkeler arasinda yer alamaz, sorunlar yumagi içinde kalmaya mahkumdur.